Wyznaczanie celów osobistych – Moje podejście i przykłady

Cele są dobre. Wyznaczają kierunek, motywują, a dochodzenie do nich pozwala określić, na ile zmienia się nasze życie. Mają też drugą stronę. Zbyt intensywne myślenie o nich odbiera radość z rzeczywistości, ukierunkowuje umysł na to, czego nie mamy i odsuwa na bok inne ważne rzeczy. 

Poniżej opisałem, jak podchodzę do całego procesu, podałem kilka metodologii, które możesz wykorzystać i podałem przykłady sprecyzowanych celów dla inspiracji.

Wyznaczanie celów osobistych – Moje podejście i przykłady

Moim zdaniem warto mieć wizję długoterminową, a następnie cele i plan, który do nich doprowadzi ALE sam zwracam uwagę na kilka dodatkowych elementów: 

Odnajdywanie radości w małych rzeczach – Mam 10 minut pomiędzy spotkaniami lub konsultacjami? Mega się cieszę. Mam okazję poleżeć na macie do akupresury 15 min? Świetnie. Mogę porozmawiać z bliskimi, spotkać się raz na jakiś czas? Super. A może mam okazję zatrzymać się w ciekawym hotelu? Genialnie. Gdyby w takich momentach myśleć o celach, nici z takich radości. Życie to nie tylko ciągła optymalizacja i usprawiedliwianie siebie na zasadzie „odpoczywam, żeby lepiej działać później”. Czasem po prostu warto cieszyć się z tego, że coś / kogoś mamy i jesteśmy w danym etapie lub miejscu. 

Właściwe otoczenie – Staram się być tutaj bardzo selektywny, bo inaczej w ostatnich latach mało co by się udało. Moim zdaniem to jest gamechanger. Nic tak nie działa na nastrój i stan psychiczny, jak kolejne „i tak się nie uda”, czy „nie ma szans” „czy ty musisz taki być”. Nic tak nie napędza i ułatwia cieszenia się życiem, jak kolejne „ale fajnie, że tu jesteśmy” „trzymam kciuki”, „czy mogę jakoś pomóc”.

Wdzięczność i medytacja – Codziennie zapisuję w notesie za co jestem wdzięczny, piszę o bieżących emocjach, problemach, czy odczuciach. Medytuję też codziennie chwilę dając sobie czas na wolny przepływ myśli. 

Hobby i aktywność fizyczna – Im później wstaję, czy nie ćwiczę, tym gorzej się czuję. Regularna aktywność, ćwiczenia i wyzwania sportowe to coś, co sprawia, czuję się w codzienności nieporównywalnie lepiej. 

Zaspokajanie ciekawości – Zaciekawiło mnie coś? Nie szczędzę czasu, aby wejść głębiej w temat i bawić się podczas poznawania go. Zaciekawiła mnie historia Lego podczas czytania biografii? Może kupię i złoże parę zestawów? Może pojadę zobaczyć do Danii Legoland? Podobnie jest z innymi zajawkami. Bez przejmowania się, co ktoś pomyśli, czy to mnie określa i jak długo muszę to robić. Po prostu – czasem warto wejść głębiej w dany temat z ciekawości zamiast myśleć „czy to nie oddali mnie od turbo efektywnej optymalizacji swojego dnia:)”

Także mimo celów, do których zachęcam dążyć i nadawać życiu sens, zachęcam też do pozostania w teraźniejszości przez większą część czasu. To w rzeczywistości przecież najwięcej możemy zdziałać, dbając o siebie jednocześnie.

A jak już przechodzimy do wyznaczania celów…

To fundament sukcesu w każdej dziedzinie życia. Zarówno w życiu zawodowym, jak i prywatnym, dobrze określone cele pozwalają osiągać lepsze wyniki, rozwijać się, utrzymywać motywację i budować poczucie własnej wartości. W tym artykule podzielę się swoimi spostrzeżeniami na temat wyznaczania celów, zaprezentuję popularne metody, zasady, przykłady oraz narzędzia, które mogą pomóc w tym procesie. Proces ten jest praktyczny i psychologicznie wzmacnia poczucie skuteczności, kontroli nad swoim życiem.

Wyznaczanie celów – Jak planować cele?

Planowanie celów to proces, który pozwala nadać życiu kierunek i sens. Wyznaczanie celów wymaga refleksji, znajomości siebie oraz systematyczności. Dlaczego warto wyznaczać cele?

1. Klarowność – Cele pozwalają określić, czego tak naprawdę chcemy. Jasno określony cel eliminuje poczucie chaosu i przypadkowości.
2. Motywacja – Dążenie do celu napędza do działania, dając energię i sens codziennym aktywnościom.
3. Poczucie kontroli – Wyznaczanie i realizacja celów wzmacnia poczucie wpływu na własne życie. To uczucie kontroli buduje pewność siebie.
4. Lepsze zarządzanie czasem – Cele pomagają priorytetyzować zadania i eliminować rozpraszacze.
5. Rozwój osobisty i zawodowy – Każdy zrealizowany cel dodaje wartości do naszego życia.

Proces planowania zaczyna się od zrozumienia własnych potrzeb i marzeń. Czy zależy nam na rozwoju zawodowym, poprawie zdrowia, czy relacjach międzyludzkich? Jakie problemy chcemy rozwiązywać za 5, 10, czy 20 lat? 

Bez odpowiedzi na te pytania trudno będzie zaplanować skuteczne działania. Warto także prowadzić dziennik lub spisywać myśli, aby lepiej zrozumieć swoje cele.

Mój zestaw pomocniczy: 

Notes – Codziennie zapisuję, co się działo, jak wyglądają moje emocje i co wyzwala we mnie wdzięczność. Wracam raz na rok do poszczególnych dni w poprzednim roku i sprawdzam, jak wyglądał mój mindset, z czym się mierzyłem i czy udało się rozwiązać napotkane wtedy wyzwania. 

Aplikacja Daylio – Aplikacja, w której codziennie zaznaczam swoje samopoczucie w skali od 1 do 5. Zaznaczam tam też, czy zrobiłem medytację, ćwiczyłem, zdrowo jadłem (i kilka innych rzeczy). Pozwala mi to dostrzec powiązanie pomiędzy daną sytuacją (notes), a samopoczuciem (aplikacja). 

Przegląd tygodniowy – Raz w tygodniu krótko przeglądam cele, podsumowuje je, aktualizuję i planuję kolejny tydzień w oparciu o informację zwrotną. 

Przegląd miesięczny – Dłuższy przegląd celów, podsumowanie i plan na kolejny miesiąc. Podsumowanie każdego przeglądu miesięcznego kończy się procentowym poziomem zrealizowania wybranych celów. Staram się też modyfikować wybrane cele, gdy wystąpi sytuacja będąca poza moim wpływem. 

Przegląd roczny – Przeglądam wszystko co było, co mam i co planowałem. Analizuję dane zebrane na przestrzeni całego roku. Planuję cele na kolejny rok (i uaktualniam wizję długoterminową) na podstawie danych,

Metody wyznaczania celów – Różne sposoby, ten sam rezultat

Istnieje wiele metod, które pomagają w wyznaczaniu celów. Każda z nich ma swoje zalety, a wybór zależy od indywidualnych preferencji. Kilka popularnych zamieściłem poniżej.

1. SMART – Cele powinny być Szczegółowe, Mierzalne, Osiągalne, Realistyczne i Określone w czasie. Na przykład: „Chcę przeczytać 12 książek w ciągu roku.” Ta metoda jest szczególnie popularna w biznesie i edukacji.
2. OKR (Objectives and Key Results) – Metoda popularna w firmach technologicznych, gdzie cel główny (Objective) wspierają konkretne wyniki (Key Results) w różnych kategoriach. Tutaj mamy jeden główny cel, a potem każdy mniejszy wynik (np. danego działu) ma w połączeniu z innymi do niego doprowadzić. 
3. North Star – Wyznaczanie jednego nadrzędnego celu, który napędza wszystkie inne działania. Idealne dla przedsiębiorstw z wizją długoterminowego rozwoju.
4. Scaling Up – Metoda dla przedsiębiorców, skupiająca się na skalowaniu biznesu poprzez jasno określone cele. Wymaga skrupulatności i zaawansowanych narzędzi, szablonów. 

Każda z tych metod zakłada systematyczność i skupienie na rezultatach. Ważne, aby wybrana metoda wspierała Twoje potrzeby. Dla niektórych SMART będzie idealny, inni lepiej odnajdą się w podejściu OKR.

Zasady wyznaczania celów – Pamiętaj o kilku elementach

Wyznaczanie celów powinno być procesem przemyślanym. Istnieje kilka zasad, które mają zastosowanie niezależnie od tego, którą metodę wybierzesz. 

1. Dostosowanie do siebie – Nie każdy potrzebuje ambitnych celów. Ważne, aby cele były zgodne z naszymi możliwościami i potrzebami. Przykład: dla jednej osoby celem może być codzienny trening, dla innej – znalezienie czasu na odpoczynek.
2. Elastyczność – Cele mogą się zmieniać wraz z rozwojem sytuacji. Życie bywa nieprzewidywalne, dlatego warto zostawić sobie przestrzeń na modyfikacje.
3. Podział na etapy – Duże cele warto rozbić na mniejsze kroki, co pozwala lepiej śledzić postępy. Każdy drobny sukces buduje poczucie sprawczości.
4. Pozytywne nastawienie – Formułuj cele w sposób motywujący, np. „Chcę zdrowiej się odżywiać” zamiast „Muszę przestać jeść niezdrowe jedzenie.”
5. Mierzalność – Warto mieć jasne kryteria sukcesu, aby ocenić, czy cel został osiągnięty.

Pamiętaj, że najlepiej sprawdzi się zbiór Twoich własnych zasad, który wyklaruje się w miarę kolejnych prób i popełnianych błędów, zbieranych informacji zwrotnych.

Cele w życiu – Przykład mojego procesu wyznaczania celów

Moje podejście do wyznaczania celów opiera się na refleksji i systematyczności. Każdego roku analizuję, co osiągnąłem, a co wymaga poprawy. Następnie definiuję cele na kolejne 12 miesięcy. Zawsze uwzględniam zarówno aspekty zawodowe, jak i prywatne, aby zachować równowagę.

Przykład:

• Wizja 10+ lat – Jestem oczytanym i mądrym człowiekiem
• Cel 5 lat – 1000 przeczytanych książek 
• Cel roczny- Przeczytanie 36 książek 
• Etapy: 

Dla każdego celu określam motywację i potencjalne przeszkody. To pomaga przygotować się na trudniejsze momenty.

Inne, przykładowe cele osobiste – Ogólne podejście 

Zawsze wychodzę od poznania siebie i zadaniu sobie wielu skomplikowanych pytań o życie, potrzeby. Pomóc może w tym terapia, książki (np. Droga artysty – Julia Cameron) lub inne metody. Jeżeli już stosunkowo dobrze znam siebie, przechodzę do działania. 

Każdy z etapów ma zastosowanie do określonych kategorii. Cele ustalam dla każdej kategorii oddzielnie. Kategorie: 

• Rozwój 
• Firma
• Finanse
• Zdrowie 
• Relacje
• Podróże 

Zaczynam od określenia wizji życia (10/15+ lat) dla każdej z kategorii. To ogólny opis tego, jak widzę się w tym momencie swojego życia, co robię i jakie są moje codzienne obowiązki. Wizja opisana jest szczegółowo, lecz nie ma tutaj dokładnych danych ilościowych (bardziej wyobrażenie tego, gdzie chciałbym się znaleźć, aby następnie móc stwierdzić, czy obecne działania przybliżają mnie do tego miejsca, czy oddalają). 

Struktura: 

Rozwój 

• [opis siebie w tym kontekście za 10/15 lat] 
• [zdjęcie – jak sobie to wyobrażam – coś na kształt vision boards] 

Potem schodzę z dół i już określam dokładne liczby w perspektywie 5-letniej. Są one zgodne z wizją długoterminową na siebie i również dotyczą każdej z kategorii. 

Przykład: 

Rozwój: 

• x przeczytanych książek 
• Ukończone studia y 
• Zrobiony kurs z 
• Itp. 

Następny krok to rozbicie celu pięcioletniego na lata, choć nie na wszystkie na raz. Na tym etapie skupiam się na tym, by postanowić, co zrobię w najbliższym roku, aby przybliżyć się do celu 5-letniego. 

W ten sposób powstają cele na rok. Jeżeli to mam, potem idzie już z górki. Wystarczy rozbić rok na kwartały i podporządkować cele do konkretnych kwartałów, a następnie miesiące i wrzucić działania do każdego celu, aby monitorować skutecznie postęp w celach rocznych. 

Posiadając to wszystko, pozostaje mi przejść do pracy i weryfikować stopień realizacji raz w tygodniu / miesiącu / raz na kwartał, na różnym poziomie szczegółowości.

Przykładowe cele osobiste i zawodowe

Cele osobiste – przykłady:

• Nauczyć się nowego języka w ciągu roku na poziomie C1 (potwierdzone certyfikatem).
• Przeczytać x książek w ciągu roku, 
• Przejść kurs y w ciągu pierwszego kwartału tego roku 
• Odwiedzić 4 nowe kraje w ciągu roku, w tym jeden na innym kontynencie

Cele zawodowe – przykłady:

• Zrealizować 3 nowe produkty online
• Wypracować sprzedaż firmy x na poziomie y 
• Dojść do poziomu y stałych klientów (współprac abonamentowych) 

Zamiast skupiać się wyłącznie na cudzych przykładach, zachęcam do refleksji nad własnymi wartościami i potrzebami. Warto też skorzystać z terapii z psychologiem, aby lepiej poznać swoje motywacje.

Arkusz wyznaczania celów – Jak może wyglądać?

Dobry arkusz do wyznaczania celów powinien zawierać:

1. Cel główny – Co chcę osiągnąć?
2. Powód – Dlaczego jest to dla mnie ważne?
3. Etapy – Jakie kroki muszę podjąć?
4. Mierniki sukcesu – Jak zmierzę postęp?
5. Termin – Do kiedy chcę to osiągnąć?
6. Możliwe przeszkody – Jakie trudności mogą się pojawić i jak sobie z nimi poradzę?
7. Nagrody – Jak wynagrodzę sobie osiągnięcie celu?

Przykładowy arkusz można stworzyć samodzielnie, np. w Excelu. Warto również korzystać z aplikacji mobilnych wspierających planowanie.

Podsumowanie

Wyznaczanie celów to klucz do samorealizacji i sukcesu. Wybierz metodę, która najlepiej odpowiada Twoim potrzebom, stosuj zasady i systematycznie dąż do realizacji planów. Nie czekaj na idealny moment – zacznij już dziś. Dołącz do naszej społeczności. Wspólna praca nad celami to droga do osiągania wielkich rzeczy.